KUZEYEGEHABER-1923 yılında, motorların ömrünü uzatmak için benzinlere kurşun eklenmeye başlandı fakat bu uygulama, insan sağlığını ciddi şekilde etkiledi.
Araştırmalara göre özellikle 1960’lardaki ve 1970’lerde kullanımı artan kurşunlu benzinler, milyonlarca kişinin IQ’sunu geri döndürülemez bir yola soktu.
Solunum veya sindirimle vücuda girebilen kurşunun beyne ulaşması zor değil. Özellikle beynine kurşun ulaşan küçük çocukların bilişsel gelişimi negatif yönde etkiliyor. Üstelik hiçbir yaş grubu, kurşunun beyne etkilerinden tam anlamıyla korunamıyor.
Duke Üniversitesi ve Florida Eyalet Üniversitesinin çalışanlarının 2021 yılında yayımladığı ortak araştırmasında, kurşunlu benzinin çocukluk döneminde beyin gelişimini olumsuz etkilediğini ve bu durumun 170 milyondan fazla Amerikalının toplamda 824 milyon IQ puanı kaybetmesine yol açtığını ortaya çıkardı.
Bu kayıp, kişi başına ortalama 3 IQ puanı anlamına geliyor ve bazı dönemlerde 6 puanı aştığı da olmuş.
Çocuklukta kurşuna maruz kalan kişiler, yetişkinlikte de olumsuz etkilerini yaşıyor.
Eğer bir kişi çocukluk döneminde yüksek miktarda kurşuna maruz kaldıysa yetişkinlik döneminde zihinsel hastalıklar, kalp ve damar rahatsızlıkları, beyin yaşlanması gibi çeşitli sağlık sorunlarıyla mücadele edebiliyor.
Kurşunlu benzin Amerika’da 1996 senesinde yasaklanmış olsa da geçmişteki etkilerin izleri hâlâ devam ediyor. Az önce saydığımız sağlık problemleri, 1960 ve 1970’lerde doğanlar için geçerli.
Araştırmanın en ilgi çekici sonuçlarından biri de bu IQ düşüşünün bireyselden öte toplumsal etkilerinin de olabileceği.
Kurşunlu benzinler, zamanında birçok kişinin zihinsel yetersizlik sınırına erişmesine sebep oldu. Ayrıca yalnızca fiziksel değil, psikolojik ve bilişsel hasarlar da yarattı.
Araştırmacılar, kurşuna görece fazla maruz kalan etnik grupların adaletsizlikle karşılaşması gerçeğini de incelemek istiyor…
Kaynak: PNAS
