KUZEYEGEHABER-Venüs hakkında bazı bilgilerin sahibi olabilirsiniz ancak “Dünya’nın ikizi” lakabını aldığını da biliyor muydunuz?
Peki bilim insanları neden Venüs’ü gezegenimizin benzeri gibi görüyor? Bu merak uyandıran sorunun cevabı Venüs’ün özelliklerinde saklı.
İkiz denmesinin en büyük sebeplerinden biri, boyut ve kütle olarak çok benzer olmaları. İkisi de hemen hemen aynı büyüklüğe sahip. Sadece Venüs biraz daha küçük.
Venüs’ün çapı 12.104 km iken Dünya’nın 12.742 km. Kütle açısından da Dünya’nın yüzde 82’si kadar. Bu benzerlikler, iki gezegenin oluşum sürecinin benzer materyallerde oluşup oluşmadığını da düşündürüyor.
Yapıları…
Her iki gezegenin de sıcak kaya mantosuyla sarılmış demir çekirdeği var. En ince kabuklar kayalıkları ve dış kabuğu oluşturuyor. Venüs ve Dünya’da ince kabuk şekil değiştiriyor ve derinlerdeki ısı ve basıncın gelgitleri volkanlara da dönüşüyor.
Atmosfer ve sera etkisi…
Boyut ve kütle bir yana, Venüs’ü tam anlamıyla Dünya’nın ikizi yapabileceği ve büyük faktörlerden biri de atmosferi. Venüs’ün kalın ve yoğun atmosferi, karbondioksitle dolu ve bu gaz gezegeni âdeta sıcak bir battaniye gibi sarıyor.
Aslında bu sera etkisi o kadar güçlü ki Venüs’ün yüzey sıcaklığı ortalama 471°C!
Dünya’nın da sera etkisi var ama çok daha düzenli bir şekilde çalışıyor. Atmosferimiz, gezegenimizi iklimli ve yaşanabilir bir hâle getiriyor. Venüs ise bu konuda kontrolden çıkmış bir versiyon gibi.
Yörünge ve Güneş’e uzaklık…
Bir başka benzerlik ise Venüs ve Dünya’nın Güneş’e olan uzaklıkları. Venüs, Güneş’e ortalama 108 milyon kilometre, Dünya ise 150 milyon kilometre uzaklıkta.
Gün ve yıl
Venüs ve Dünya’nın ilginç bir diğer farklılığı ise kendi etraflarında dönme hızları. Dünya, kendi akışının çevresinde 24 saatte dönerken Venüs için bir gün, yaklaşık 243 Dünya günü kadar sürüyor. Hatta bu şekilde yavaş bir dönüş ki Venüs’te bir yıl (yani Güneş çevresinde bir tam tur atma süresi) yaklaşık 225 Dünya günü.
Ayrıca Venüs, Dünya ve diğer gezegenlere göre geriye doğru dönüyor. Yani Güneş batıdan doğup, doğudan batıyor.
Yaşam potansiyeli…
Her ikisinin yüzey koşulları birbirinden farklı. Dünya, okyanuslarla kaplı, yemyeşil bir gezegenken Venüs’te su bulmak mümkün değil. Venüs’ün atmosferinde Dünya’daki bakterilerin boyutlarıyla hemen hemen aynı yaklaşık bir mikron uzunluğunda parçacıklar tespit edildi.
Kalın sülfürik asit içeren bulutların olması ve parçacıklarla beraber birkaç bulgu daha Venüs’te yaşamın varlığına dair ikna edici kanıtlar değil.
Sonuca baktığımızda Venüs’ün yoğun atmosferik ve aşırı sıcaklıkları, onu yaşanmaz bir hâle getiriyor. Dünyanın “kozmik ikizi” olmasına rağmen Venüs, yaşanabilir bir yerden uzakta olmaktan çok uzak…
Webtekno
Kaynaklar: Cool Cosmos, The Planetary Society, NASA
