KUZEYEGEHABER-Astronomiye olan merakı çok küçük yaştayken başlayan Carl Sagan, geleceğin NASA madalyası alan bilim insanı olacaktı. İnsansız uzay aracı üretimine yardım etmek gibi çok büyük başarılar elde etti ve Dünya’nın meşhur fotoğraflarından biri olmasının yanı sıra ufak bir ders veren “soluk mavi nokta”nın çekilmesine vesile oldu.
Hazırsanız; uzaylıların “gaza benzeyen” yaratıklar olduğunu söyleyecek kadar iddialı fikirleri olan Carl Sagan kimdir, “soluk mavi nokta” hikâyesi nedir, hangi başarılara imza atmıştır ve neden ölmüştür inceleyelim.
Carl Sagan kimdir öğrenmeye erken dönemlerinden başlayalım…
Carl Sagan, 9 Kasım 1934 tarihinde New York eyaletinin Brooklyn şehrinde dünyaya geldi. Astronomiye olan ilgisi çok erken yaşlarda başladı ve henüz beş yaşındayken annesi onu yıldızlarla ilgili kitaplar bulması için kütüphaneye götürdü.
Kısa bir süre sonra ise New York Dünya Fuarı’na gittiler ve burada, geleceğe dair fikirler ilgisini çekti. Ayrıca dergilerde, 1940’larda yaygın olan bilim kurgu hikâyelerinin de kısa sürede hayranı oldu ve uçan dairelerden etkilenmeye başladı.
Eğitimindeki başarı basamaklarını birer birer tırmanan Carl Sagan, geleceğin astrofizik uzmanı olma yolunda adım adım ilerliyordu.
Carl Sagan, 1951 yılında, 16 yaşındayken liseden mezun olup Chicago Üniversitesine gitti. Sagan’ın burada yaptığı deneyler, uzaylıların yaşama olasılığına olan hayranlığını artırdı. Takvimler 1955 senesini gösterdiğinde Carl Sagan, fizik bölümünden mezun oldu ve bir sene sonra yüksek lisans, dört sene sonra ise doktora yaptı.
Doktorasını bitirdikten sonra Kaliforniya’ya taşındı ve astronomi ile astrofizik alanında uzman olarak Kaliforniya Üniversitesine girdi. Carl Sagan orada bir ekibe dahil olarak NASA’nın “Mariner 2 Robotic Sondası (insansız, küçük uzay aracı)” projesi için kızılötesi radyometre geliştirmesine yardım etti.
Carl Sagan, NASA’ya kadar yükselmişti…
1960’lı yıllarda Harvard Üniversitesi ile Smithsonian Astrofizik Gözlemevinde çalışmalarına devam etti. Burada özellikle Venüs ve Jüpiter’in fiziksel koşulları üzerine yoğunlaştı. 1968 yılına geldiğimizde Carl Sagan, Cornell Üniversitesi Gezegen Çalışmaları Laboratuvarının yöneticisi oldu ve üç yıl sonra da profesör olmaya hak kazandı.
Bu yıllarda tekrar NASA ile çalışan Sagan, Viking sondalarının Mars’ta nereye ineceğinin seçilmesi konusunda yardım etti ve Güneş sistemimizin ötesine gönderilen Pioneer ve Voyager sondalarıyla Dünya’dan gönderilen mesajların hazırlanmasına yardımcı oldu!
Evet, bu kadar şey yapmıştı ve hâlâ otuzlu yaşlarındaydı.
Carl Sagan otuzlarında ortaya; yıldızlararası uçuşun yapılıp yapılamayacağı, uzaylıların binlerce yıl önce gezegenimizi ziyaret ettiği ve “gaza benzeyen” yaratıklar oldukları, Venüs’ün yaşanabilir bir dünyaya dönüştürülmesi gibi dikkat çekici birçok fikir attı. O dönemlerde UFO’lara ve uzaylılara ilgi duyan halkın zihni bu konularla epey meşgul oldu.
1968 senesinde artık bilim dünyasının en bilinen isimlerinden biri olan Carl Sagan, Stanley Kubrick’in “2001: A Space Odyssey (Bir Uzay Macerası)” isimli bilim kurgu filminde bir süre danışman olarak görev yaptı. 1970’li ve 80’li yıllarda Sagan, birçok kitap yazmıştı ve Amerika Birleşik Devletleri’nin en popüler bilim insanı olmuştu.
Kitaplarından bazılarını sıralayacak olursak:
Kozmos
Soluk Mavi Nokta: Uzay’da İnsan Geleceğinin Vizyonu
Mesaj
Cennetin Ejderleri
Milyarlarca ve Milyarlarca: Milenyum Eşiğinde Yaşam ve Ölüm Üzerine Düşünceler
Kozmik Bağlantı
Broca’nın Beyni
Atalarımızın Gölgesinde
Kuyrukluyıldız
Tanrı’nın Kapısını Çalan Bilim
Günümüzde “Cosmos” adı altında hâlâ izlediğimiz belgeselin temellerini Carl Sagan atmıştı.
1980 yıllarında Carl Sagan; uzay araştırmalarına odaklanan ve kâr amacı gütmeyen uluslararası bir kuruluş olan Planetary Society’nin kurucu ortağı oldu ve yazıp sunuculuğunu yaptığı “Cosmos: A Personal Voyage (Evren: Özel Bir Yolculuk)” TV dizisine öncülük etti.
“Soluk mavi nokta”nın hikâyesi, Carl Sagan’ın adıyla özdeşleşen bir diğer olay oldu.
En ünlü eserlerinden bir diğeri olan “Pale Blue Dot: A Vision of the Human Future in Space (Soluk Mavi Nokta: Uzay’da İnsan Geleceğinin Vizyonu)” Cosmos’un devamıydı ve Dünya’yı uzayda sadece bir nokta olarak gösteren “soluk mavi nokta” fotoğrafından ilham almıştı. Bu fotoğraf, 6 milyar kilometre gibi rekor bir uzaklıktan, 1990 tarihinde kaydedilmişti.
Fotoğrafta, soluk mavi nokta olarak görünen Dünya’nın boyutu, bir pikselden daha düşüktü. Bu fotoğrafın çekilmesi de Carl Sagan tarafından istenmişti. NASA, görevini tamamladıktan sonra oradan ayrılacakken Carl Sagan, kameranın son defa Dünya’ya çevrilip görüntüsünün kaydedilmesi için ekiple iletişime geçmişti.
Soluk mavi nokta; gezegenimizin, Uzay’ın yalnızlığında kameraya yansıyan Güneş ışıklarının arasında ne kadar da küçük olduğunu gözler önüne seriyordu. Böyle şeyleri görmek insanı bir anda önemsiz hissettirmeye yetiyor değil mi? Neyse çok dramaya bağlamadan Carl Sagan’ın hayatına geri dönelim.
Nükleer silahsızlanmayı savunmak için harekete geçti.
Carl Sagan, hem ünlü olmasını hem de bilim insanı statüsünü, siyasi hedeflerini ilerletmek için kullandı ve nükleer silahsızlanma için bir kampanya başlattı. 1983 yılında “nükleer kış” kavramını tanıtan bir makalenin ortak yazarlığını yaptı ve bir sonraki yıl “The Cold and the Dark: The World After Nuclear War (Soğuk ve Karanlık: Nükleer Savaştan Sonra Dünya)” adlı kitabını yazdı.
Carl Sagan, kariyeri boyunca birçok ödüle layık görüldü. Şüphesiz bunlardan en onur verici olanı NASA’nın “Seçkin Kamu Hizmeti Madalyası”ydı. Ayrıca “Ulusal Bilimler Akademisi Kamu Refahı Madalyası” almaya da hak kazanmıştı.
Carl Sagan neden öldü?…
Carl Sagan, 20 Aralık 1996 tarihinde henüz 62 yaşındayken zatürreden öldü. Yaşasaydı kim bilir bilim dünyasına daha neler katacaktı? Carl Sagan’ın ölümünden on sekiz sene sonra “Cosmos” televizyona geri getirildi ve bu kez Neil DeGrasse Tyson sunuculuk yapmaya başladı.
Carl Sagan, bugün bile hepimizin ara sıra açıp izleyerek Uzay hakkında ufkumuzu genişletmesini sağlayacak bir projeye öncülük etmişti. Eğer belgeseli hiç izlemediyseniz mutlaka bir bölüm açıp denemelisiniz.
İşte ünlü bilim insanı Carl Sagan’ın hayatı, yaptıkları, soluk mavi nokta hikâyesi ve ölümü bu şekilde oldu. Carl Sagan kimdir daha yakından tanıdık ve saygı duyacağımız isimler arasına bir yenisini daha ekledik…
Webtekno
Kaynaklar: NASA, American Museum of Natural History, The Planetary Society
