KUZEYEGEHABER-Türkiye’de son zamanlarda yaşanan en büyük tartışmalardan biri, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından hazırlanan hutbelerde Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün isminin anılmaması.
Gazi’nin ölüm tarihi olan 10 Kasım cuma gününe denk gelse bile yine hutbede Atatürk’ün adı anılmıyor. Çanakkale ile ilgili hutbe okunursa da durum değişmiyor. Bu ‘tavır’ zaman zaman cami cemaatini, din görevlililerini de karşı karşıya getiriyor.
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, söz konusu eleştirilerle ilgili Sözcü Gazetesi Ankara Temsilcisi Saygı Öztürk’e açıklamalarda bulundu.
Erbaş, Öztürk’e ilk olarak Atatürk’ü andığı bazı videolar gönderdi:
- Çanakkale Deniz Zaferi’nin 107. yıl dönümü: “Anafartalar Kahramanı Gazi Mustafa Kemal Paşa olmak üzere istiklal mücadelesinin bütün önderlerimizin, şehitlerimizin, gazilerimizin, ülkemiz ve milletimiz için mücadele edenlerin ruhlarını şad eyle Allah’ım.”
- Berat Kandili Programı 17 Mart 2022: “Ya Rab, Çanakkale’deyiz ve Çanakkale destanının 107. yılını idrak ediyoruz. Çanakkale’yi düşmana geçilmez kılan tüm şehitlerimize ve Anafartalar Komutanı Gazi Mustafa Kemal Paşa ve tüm gazilerimize rahmet eyle Allah’ım.”
– Mersin Şehit Yakınları Buluşması 19 Eylül 2019: “Başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere bütün gelmiş geçmiş gazilerimizden ahirete intikal etmiş olanlara Cenabı hak rahmet eylesin; hayatta olanlara hayırlı uzun ömürler nasip eylesin.”
- Çanakkale Şehitlerini Anma Programı 18 Mart 2018: “250 bin şehidimiz için okunan 250 bin hatmi şerifi başta Anafartalar kahramanı Gazi Mustafa Kemal olmak üzere bütün şehitlerimizin, gazilerimizin ruhlarına ve onları yetiştiren annelerin, babaların ruhlarına hediye ediyoruz. Sen vasıl eyle Allah’ım.”
– Çanakkale Şehitleri Anma Programı 18 Mart 2019: “Başta Anafartalar kahraman Gazi Mustafa Kemal Paşa olmak üzere bütün şehitlerimizin, gazilerimizin ruhlarına hediye eyliyoruz. Sen vasıl eyle Allah’ım.”
- Bakü/Azerbaycan 29 Ekim 2021: “Bugün gerçekten çok önemli bir mutlu günümüz. Cumhuriyetimizin kuruluşunun 98. yıl dönümü. Başta Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere tüm şehitlerimize, gazilerimize rahmet ve dileyerek sözlerime başlamak istiyorum.”
‘NİÇİN GÖRMÜYORLAR?’
Erbaş, “Niçin görmezler, anlamak mümkün değil. Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü gönderdiğim videolarda da göreceğiniz gibi her vesileyle anıp dua ediyoruz. Biz gereğini yapıyoruz, inşallah hayırlısı olur. Selam ve muhabbetlerimle Allah’a emanet olunuz” ifadesini kullandı.
‘MERHUMUN KENDİSİ İSTEMEMİŞ’
Erbaş, videolarla birlikte biri Osmanlıca, diğeri Türkçeye çevrilmiş iki belge gönderdi. Atatürk ve dönemin bakanlarının imzasını taşıyan 5 Mart 1926 tarihli kararnamede şunlar yazılı:
“Bundan sonra camilerde hutbelerde şahıs ismi söylemeksizin ‘millet ve cumhuriyetin kurtuluşu için’ dua edilmesi karar kılınmış ve bu kararların bütün vilayetlere İçişleri Bakanlığınca tebliğ edilmesi için havale edilmiştir.”
‘ATATÜRK’ÜN KARARINA UYGUN HAREKET ETMEMEK ANLAMINA GELİR..’
Başkan Prof. Dr. Ali Erbaş, Başbakanlık kararnamesiyle ilgili şu yorumu yaptı:
“Gönderdiğim belge dolayısıyla hutbelerde isim anılmamasını merhumun kendisi istememiş. Daha sonraki süreçte de hiç hutbelerde yazılmamış. Ben 50 senedir Cuma’ya gidiyorum, pek hatırlamıyorum. Gazi hazretleri, hutbenin namazın bir parçası olduğunu bildiğinden dolayı böyle bir karar aldırmış olabilir.
Cumhuriyet tarihi boyunca bu karara hep uyulmuş. Darbe dönemlerinde belki darbecilerin hazırlayıp gönderdiği bir iki hutbede olabilir, bilmemeleri sebebiyle. Bu Atatürk’ün kararına uygun hareket etmemek anlamına gelir. Biz her vesileyle anıp, duamızı yapıyoruz.”
İşte, Gazi Mustafa Kemal ve bakanların imzaladığı o kararname: