KUZEYEGEHABER-Perakende sektörünün yabancı fonların denetimine girmesinin tehlikeli bir gelişme olacağını vurgulayan Egeli Perakendeciler Derneği (EGPERDER) başkanı Feyzi Başdaş, “Ulusallarda tekelleşme olabilir. Özellikle dışarıdan birileri gelip bu marketleri ve online satış yapan pazar yerlerini topluyorsa bu riskli bir gelişmedir.
Bunlar fiyatlarda tek başına belirleyici olabilir. Piyasaya hakim olan bu büyük mağazalar yarın fiyat konusunda kendi politikalarını dayatabilirler. Bugün olmasa da gelecekte bunlar bir ülke için büyük tehlikedir” diye konuştu.
10 sene önce Türkiye’de 180 bin market ve bakkal varken bu sayının 129 binlere kadar düştüğünü kaydeden Başdaş, yerel zincirlerin devlete ulusal marketlerden daha fazla katkı sağladığını aynı zamanda bu ülkede üreticiler ile tüketicilerin sigortası konumunda olduğunu belirtti.
‘YEREL ZİNCİRLERE BORÇLUYUZ..’
“Bugün üretici enflasyonu yüzde 80’lerdeyken tüketici enflasyonu yüzde 36 ise bunu durduran, karşısında duvar gibi duran yerel zincir marketleridir” diyen Başdaş, “Zam denildiği zaman en büyük direnişi yerel zincirler olarak biz gösteriyoruz. Oysa biz günah keçisi ilan ediliyoruz.
Bize inandırıcı bir gerekçe ile gelmedikleri sürece zam yapmıyoruz. Ama son aylarda at izi, it izine karışmış durumda. Şu süreçte herkes herkes haklı haksız fiyat güncellemeye gidiyor. Herkeste bir fırsatçılık var. Bu bizim sektörde de var. Ama bizi milyonlarca müşteri sürekli denetlediği için istesek de fırsatçılık yapamayız” dedi.
‘İZMİR’İN ENFLASYONU YÜZDE 32,5..’
Devletin verileri ile kendi verileri arasında bariz bir fark olmadığını da kaydeden Başdaş, “Devletin Aralık ayında kamuoyuna açıkladığı enflasyon rakamları yüzde 36 iken Ege de bizler birçok ürüne fiyat geçmediğimiz için yüzde 32,5 çıktı. TÜİK’in verilerine baktığınızda İzmir’in verileri daha düşük çıkar. Çünkü İstanbul’a göre İzmir daha uygun çıkar. İstanbul’un maliyetleri daha yüksek olduğu için verileri de İzmir’den yüksek çıkar” şeklinde konuştu.
‘PİYASAYI BELİRLİYORLAR..’
Türkiye’de piyasadan ürün toplayan stokçular olduğunu vurgulayan Başdaş, “Bunlar piyasadan fabrikalardan hububat, şeker, yağ birçok temel tüketim maddesi toplar. Bunlara parasını da gönderseniz dahi istediğiniz zaman mal alamazsınız. Bunların sektörde güçlü bağlantıları vardır. Bunların sayıları sınırlıdır ama çoğunlukla piyasayı bunlar belirler. Halk arasında stokçu diye tabir edilen bunlar” ifadelerini kullandı. Yerel marketlerin ise stokçuluk yapacak gücü olmadığını, yerel zincirlerin genel zincirlere karşı nasıl ayakta duracaklarını hesapladıklarını kaydetti.
Perakende de en uzun vadenin 2 ay olduğunu da belirten Başdaş, “Medyada konuşulan şey dolar 18 TL ‘den düştü. Fiyatlar niye düşmedi. Dolar sadece 2-3 saat 18 TL kaldı. Kaldı ki bizler aralık fiyat listeleriyle ürün almadık. Alsak da satamazdık. Ben ve arkadaşlarım fiyat geçse dahi elimizdeki ürünlerin hepsini eski fiyattan sattık. Ama maalesef yaranamadık. Siyasetçiler popilizm yapıyor. Siyasetçiler biraz sussun ekonomi en geç 1-2 ay içinde rayına oturur” dedi. Başdaş, süte gelen zammı Süt Birliği’nin belirlediğini Bakanlığın ise onayladığını sözlerine ekledi.
‘PERSONEL ÇIKARMAYIZ..’
“Ocak ayında marketler zarar edecek. Asgari ücret, enerji maliyetleri gibi unsurlar başta olmak üzere çeşitli nedenlerle marketler Ocak ayında zarar edecek” diyen Başdaş, “Ama biz yerel zincirler olarak artan maliyetlerimize rağmen eleman çıkarmayız. Ülkenin sıkıntıda olduğu bir dönemde herkes elini taşın altına koymuyorsa orada ahlaki değerlerde bir sorun vardır. Böyle zamanlarda herkes ülkeye katkı sağlamak zorundadır” dedi.
“8 BİN KİŞİYE İSTİHDAM..”
Başdaş, Egeli Perakendeciler Derneği ile ilgili şu bilgileri verdi: Denizli, Uşak, Manisa, Muğla Aydın gibi Ege Bölgesinde 26 üyemiz ve 327 şubemiz var. Mağaza başına 21 kişi istihdam ediliyor. Yaklaşık 8 bin kişiye doğrudan istihdam sağlıyoruz.
İzmir’in yerellere karşı ilgisi daha az. İzmir’de ulusal marketlere karşı yerel zincirlerin payı yüzde 35’dir. Ulusalların payı ise yüzde 65’dir. Ankara ve İstanbul ve birçok büyük şehirde bunun tam tersi. Ege bölgesinde yerellerin payı toplamda 45, Türkiye genelinde ise yerellerin payı yüzde 40 civarında. Bu konuda bizde de hata olabilir. Pazar payı olarak yerel zincirlerde İzmir, Türkiye’nin en zayıf lokasyonudur..”
İz Gazete
