KUZEYEGEHABER-Dünya’nın bundan dört buçuk milyar yıl önce tam olarak nasıl gözüküyor olduğunu elbette kesin olarak bilmiyoruz. Tabii en basit bir tahminle gezegenimiz günümüze göre fazlasıyla farklı bir görünümde olduğunu söyleyebiliriz. Dünya, o zamanlar ormanlar, dağlar ve okyanuslar yerine tamamen magmayla kaplıydı.
İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nden Paolo Sossi tarafından yönetilen yeni bir araştırma sayesindeyse dünyanın o zamanlarda nasıl bir hâl içinde olduğu daha da netleşti. Çalışmadan elde edilen sonuçlar bugün Science Advances’de yayınlandı. Çalışmanın en iyi sonuçları vermesi için bilim insanları, laboratuvar ortamında kendi magmalarını oluşturdu.
Minyatür gezegen oluşturuluyor:
Paolo Sossi’nin yayınlanan makaledeki sözlerine göre bundan 4,5 milyar yıl önce magma, atmosferle sürekli gaz alışverişi içindeydi. Hava ve magma sürekli birbirini etkiliyordu. Yani o zamanın atmosferi hakkındaki bilgiler aslında Dünya’nın yüzeyindeki magmadan da alınabilirdi.
İşte bu nedenle bilim insanları, az önce bahsettiğimiz üzere kendi magmalarını oluşturdu. Fakat oldukça basit bir şekilde yazabildiğimiz bu süreç, en üst düzey teknolojilerden yardım alıyordu. Bunun yanı sıra bilim insanları, sıcaklığı 2.000 derece civarına yükseltmeliydi.
Bunun içinse özel bir fırından yardım alındı. Lazerle ısıtılan bu fırın, gaz karışımlarının magma etrafında dolanmasına izin vererek magmanın yükseltilmesini sağlıyordu. Bahsettiğimiz gaz karışımları, 4,5 milyar yıl önce magmayı etkileyen ilkel atmosfer için uygun bir adaydı. Fırına koyulan her bir gaz karışımı magmanın farklı bir tepki vermesini sağlıyordu.
Venüs benzeri bir atmosfer ortaya çıktı:
Bilim insanlarının bu noktada aradıkları şeyse magmanın içindeki demirin ne kadar oksitlendiğiydi. Soğutulmuş magmadaki demir oksidasyonu seviyesi, Sossi ve meslektaşlarına bugün Dünya’nın mantosunu oluşturan doğal kayalarla karşılaştırabilecekleri bir şey sundu. Sossi, elde ettikleri sonuçları şu şekilde açıkladı:
“Bulduğumuz şey, magma durumundan soğuduktan sonra genç Dünya’nın ana bileşeni karbondioksit, nitrojen ve biraz su ile hafifçe oksitlenen bir atmosfere sahip olduğuydu.”
Bunun yanı sıra elde edilen minyatür gezegenin yüzey basıncı günümüzdeki basınçtan 100 kat daha fazlaydı ve atmosfer de sıcak yüzey nedeniyle fazlasıyla yüksekteydi. Gezegendeki bu özellikler, onu bugünün Dünya’sından daha çok bugünün Venüs’üne benzetmişti.
Yapılan çalışma iki ana sonuca sahipti. Birinci sonuç, Venüs ve Dünya’nın ilk başta benzer atmosferlere sahip olduğunu gösteriyordu. Ancak Venüs, Güneş’e olan yakınlığı nedeniyle suyunu kaybetmişti. Dünya’ysa okyanus formunda suyunu korumayı başarmıştı. Okyanus, havadaki karbondioksitin çoğunu emmişti.
Elde edilen ikinci sonuçsa Dünya’da yaşamın nasıl meydana geldiğine dair popüler bir teoriyi (Miller-Urey deneyi) daha az olası hale getiriyordu. Teori, şimşeklerin belirli gazlarla etkileşime girerek amino asitleri oluşturduğu üzerinde duruyordu. Ancak yeni sonuçlara göre bunun için gerekli gazlar yeterince bol miktarda bulunmuyordu..
Kaynak-Webtekno
