KUZEYEGEHABER-Tüketici uyuşmazlıklarında dava şartı arabuluculuk dönemi başladı. Tatil dönemi olma nedeniyle, kişilerin bu süreçte yeterince bilgi sahibi olamamaları nedeniyle hak kayıpları yaşanmakta. Bu nedenle konunun uzmanı olan Uzman Arabulucu Avukat İrfan Medet Akpınar’a konuyla ilgili görüşlerini sorduk..
-Sizce Arabuluculuk müessesesinde beklenen başarı sağlanıyor mu?
“Ülkemizde arabuluculuk 6325 sayılı yasa ile uygulamaya konulmuş ve altı yılı aşkın bir sürede bir buçuk milyonun üzerinde uyuşmazlık arabuluculuk yolu ile çözüme kavuşturulurken tarafların arabuluculuk ta anlaşma oranları %70 olarak gerçekleşmiştir.
“TİCARİ UYUŞMAZLIKLARDA ARABULUCULUK DAVA ŞARTI HALİNE GELDİ
1 Ocak 2018 tarihinde İş Uyuşmazlıklarında Alacak ve Tazminata İlişkin Hususlar, 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren de Ticari Uyuşmazlıkların Alacak ve Tazminata İlişkin olanları dava şartı arabuluculuk kapsamına alınmıştır. Arabuluculuk dünyada 160 ülkede uygulanmakta olup, modern ve çağdaş anlamda arabuluculuk ilk olarak 1970 yılında ABD’de aile arabuluculuğu ile başlamıştır.
1980’lerde İngiltere, 2000’li yıllarda ise kıta Avrupası ülkelerinin tamamı arabuluculuk sisteminin faydalarını görerek uygulamaya geçmiştir. Arabuluculukta Türkiye’nin altı yılı aşkın sürede yakalamış olduğu başarı diğer ülkeler tarafından da dikkatle takip edilir hale gelmiştir.
“TÜKETİCİLER BU YASA DEĞİŞİKLİĞİNİN KENDİLERİNE SAĞLADIĞI AVANTAJI DEĞERLENDİREMEMEKTEDİRLER..”
Son olarak 28 Temmuz 2020 tarihli 31199 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 7251 sayılı yasa ile tüketici uyuşmazlıkları da dava şartı arabuluculuk kapsamına alınmıştır. Ne var ki henüz tüketiciler bu yasa değişikliğinin kendilerine sağladığı avantajları yeterince değerlendirememektedir.
-Ne tür uyuşmazlıklar dava şartı kapsamına alındı?
“Hakem tayini, hakem reddi, satıcının hakem kurulu kararına itirazı, tanıma ve tenfiz, yükleniciden konut alımı nedeniyle tapu iptali ve tescil, tüketicinin hakem kurulu kararına itirazı, üretim ve satışın durdurulması, malın toplatılması ve yargılanmanın yenilenmesi dışında kalan tüm tüketici uyuşmazlıkları alacak, tazminat, mal ve hizmet alımından kaynaklanan borçlar, istirdat, itirazın iptali, kredi kartları, tüketici kredisi, menfi tespit, banka garanti sözleşmesinden kaynaklanan ihtilaflar, promosyon, satıcının açtığı itirazın iptali ve menfi tespit davaları, kampanyalı satışlar, abonelik sözleşmeleri, paket tur sözleşmeleri, özel eğitim kurumlarının hizmetleri, ayıplı mal ve hizmet vb. bir çok uyuşmazlık artık dava şartı kapsamında öncelikle arabuluculuğa müracaat edilerek çözülecektir.”
“AMAÇ, TÜKETİCİNİN KORUNMASI..”
“Ne var ki kanunun getirdiği en önemli özellik zayıf durumda olan tüketicinin korunması olup arabuluculuk sürecinde iş ve ticaret uyuşmazlıklarından farklı olarak hiçbir şekilde anlaşma olması durumunda dahi tüketicinin bir ücret ödeme yükümlülüğünün olmamasıdır.
Bu konunun tüketiciler açısından önemine rağmen yeterince bilinmediğini ve bu sebeple pek çok tüketicinin hak arama ve adalete erişim anlamında en kısa süreli ve masrafsız olan arabuluculuk yöntemini henüz yeteri ölçüde başvurmadığını görmekteyiz. “
“ARABULUCULUK ÇOK ÖNEMLİ BİR ÇÖZÜM ÜRETME YÖNTEMİ OLARAK ORAYA ÇIKMAKTADIR..”
-Arabuluculukta davalar ne kadar sürede sonuca bağlanıyor?
“Tüketicilerin ülkemizde ortalama 500-700 gün süren yargılamayı beklemektense arabuluculuk sürecinde arabulucunun sağladığı karşılıklı müzakere ortamında kazan/kazan formülü ile haklı ve haksız pozisyonu tartışılmaksızın talep ve çıkarlara odaklı olarak çok kısa sürede ve en fazla 28 gün içerisinde sonuçlandığı dikkate alındığında tüketici açısından çok önemli bir çözüm üretme yöntemi olduğu ortaya çıkmaktadır.”
-Arabuluculuk sürecine başvuru nasıl yapılıyor?
“Arabuluculuk süreci haklı-haksız veya doğru-yanlış ötesi bir müzakere ortamıdır. Tüketicinin başvuru süreci çok kolay ve masrafsız olup tüketici müracaatını Adliye Arabuluculuk bürosuna yapabileceği gibi UYAP üzerinden Vatandaş Portal’ı kullanarak ücretsiz gerçekleştirebilmektedir.
Her yıl ülkemizde yüz binlerce tüketici davasının görüldüğü dikkate alındığında tüketicilerin uyuşmazlıklarını arabuluculuk ile çözmelerinin tüketiciye büyük bir yarar sağladığı açıktır..”
