KUZEYEGEHABER-Günümüzde belki de en çok kullanılan ifadelerden biri psikopat. Bir dönem psikopata bağlamak ifadesi de oldukça meşhurdu. Yakın zamanda da sinemada bir psikopat gördük: Joker.
Batman’in asla vazgeçmeyen düşmanı ve psikopat sözcüğünün neredeyse sözlük karşılığıydı. Daha da önemlisi bu karakter, dünyanın dört bir yanında seyirci kitlelerinde karşılık buldu. Peki insanlar psikopat haline nasıl gelir? Bizde de psikopatlık var mıdır? Bu soruların cevaplarını aramak elbette ki uzmanların işi.
Psikopat mı, CEO mu?
Hikâyemiz, 1970’li yıllarda Robert Hare tarafından geliştirilen PCL-R ile başlıyor. Bu test oldukça basit ve insanların yalnızca %1’i bu testte psikopat çıkıyor. Bu oran farklı ortamlarda değişiklik gösterebiliyor. Örneğin hapishanelerde psikopatlık oranı %25, CEO’lar arasındaysa %21. Tamamen psikopat olanlar 40 puanla en yüksek puana ulaşırken, 0 rakamına ulaşanların psikopatlıkla uzaktan yakından alakası olmuyor.
Öte yandan psikopatlık oldukça geniş bir skalaya sahip. Durumun getirdiği özellikler herkeste farklı şekilde ve farklı seviyede ortaya çıkıyor. Genel olarak “Şu puanda psikopatlar böyle yapar” gibi bir durum söz konusu değil.
Psikopat olunur mu, doğulur mu?
Psikopatlığın genetik mi olduğu yoksa sonradan mı ortaya çıktığı çok uzun süredir tartışma konusu. Psikologlar arasında bu konuda uzun süredir devam eden ve bir noktaya varamamış tartışmalar var. Genel olarak durum, genetik yapının çevresel etmenler, yaşam tarzı ve karşılaşılan olaylarla tetiklenmesi temeline dayanıyor. Psikopatlık seviyesi PCL-R testi ile ölçülüyor ancak her psikopat, gidip bir Patrick Bateman olmuyor. Başarılı uzmanlar olmaları daha muhtemel oluyor.
PCL-R testine göre bir psikopatın ilk özelliği, sahip olduğu etkileyicilik. Genel olarak etkileyici olmak olumlu bir özellik olsa da psikopatlar bunu samimi hislerle ya da başkalarına yönelik empati göstergesi olarak yapmıyor. Onun yerine etraflarındaki kişileri etkileyip manipüle etmeye, gaslighting yapmaya (birinin kendinden şüphe etmesini sağlamaya çalışma) ya da kendi amaçları için kullanmaya yöneliyorlar.
İkincil olarak bu kişiler, kendilerine çok ciddi değer veriyor. Ayrıca yaptıkları şeylerden pek de pişmanlık duymuyorlar. Onlara göre suçlu daima bir başkası olabiliyor. Psikopatların narsistik eğilimleri bulunuyor.
Öte yandan bu kişiler davranışlarını kontrol etmekte ise sorun yaşıyor. Başkalarını çok iyi gözlemleseler de söz konusu kendileri olunca ipleri ellerinden kaçırabiliyorlar. Bu yüzden de tarih boyunca şiddet eğilimli hareketlerle birlikte ele alınıyorlar..
Kaynak-Webtekno
